تصحیح نوشته‏ های غیرفارسی‏ زبانان: سوگیری مصححان فارسی ‏زبان با استفاده از انگاره‏ ی چندوجهی راش

در پژوهش حاضر با استفاده از «انگاره­ی چند­وجهیِ راش» به بررسی خطاهای مدرسان زبان فارسی در حین ارزیابی نوشته­های فارسی­آموزان غیرایرانی پرداخته شده است. به همین منظور، در زمستان 1393، دو مصحح/مدرس از دانشگاه بین­المللی امام خمینی (ره) به ارزیابی 56 متنِ نوشته شده توسط 28 دانشجوی پسر و دختر غیرفارسی زبانِ غیرایرانی در سطح پیشرفته پرداختند. به این دانشجویان که از ملّیت­های مختلف بوده و در مرکز آموزش زبان فارسی، در دوره های تکمیلی علوم انسانی و فنی- مهندسی مشغول به تحصیل بودند، دو موضوع نگارش ارائه شد و از آنها خواسته شد که یک متن درباره ی آن دو موضوع بنویسند. سپس مصححان به ارزیابی نوشته ها پرداخته و با یک مقیاس رتبه­ای (از یک تا پنج) به نوشته­های دانشجویان نمره دادند. داده‏های گردآوری شده در این پژوهش با استفاده از نرم­افزار «فاستس» تجزیه و تحلیل شد. نتایج تحقیق نشان داد که مصححان از پنج معیار ارزیابیِ مورد بحث، نسبت به «انسجام معنایی» سوگیری بیشتری نشان داده اند و علاوه ­بر این، نسبت به هر دو موضوع نگارش نیز سوگیری داشته اند. نتایج، حاکی از تفاوت­های معنی دار بین سوگیری های این دو مصحح می­باشد. از نتایج این تحقیق می­توان در آموزش مصححان در زمینه ی ارزیابیِ متن های نوشته شده توسط زبان آموزان استفاده کرد تا میزان سوگیری در ارزیابی و امتیاز دهی به نوشته های آنان را کاهش داد.